Czy zapłacimy więcej za dosładzane napoje? Trwają prace nad wprowadzeniem ustawy dotyczącej dopłaty za dosładzane napoje oraz te wzbogacone o substancje pobudzające, takie jak kofeina, tauryna i guarana. Podatek cukrowy, bo to o nim mowa, ma zostać wprowadzony w życie 1 kwietnia 2020 r. Dodatkowe opłaty mają objąć: alkohol (a dokładniej tzw. „małpki”, czyli małe butelki do 300 ml), napoje energetyczne oraz inne dosładzane napoje.
Ile wyniesie podatek cukrowy?
Pierwszy projekt ustawy zakładał naliczanie opłaty w wysokości 70 gr za każdy litr napoju zawierający jeden rodzaj substancji słodzącej. Napoje wzbogacone o więcej niż jedną substancję (np. cukier i syrop glukozowo-fruktozowy) miały być obarczone dopłatą 80 gr za litr. Ustawa zakłada również dodatkową kwotę za substancje pobudzające, takie jak kofeina, tauryna i guarana – w pierwotnej wersji opłata ta miała wynosić 20 gr za każdy litr.
Po konsultacjach z osobami, których ustawa ta będzie bezpośrednio dotyczyć (m.in. z przedsiębiorcami), zdecydowano o zmianie modelu oraz wysokości opłat. Nowy plan zakłada, że producenci napojów dosładzanych będą musieli zapłacić 50 groszy za każdy litr wzbogacony o substancje słodzące (niezależnie od tego, ile rodzajów substancji znajdzie się w napoju). Oprócz tego firmy produkcyjne będą musiały dopłacić 5 gr za każdy dodatkowy gram cukru, jeśli jego zawartość będzie większa niż 5 g na 100 ml napoju. Opłaty za substancje pobudzające wyniosą natomiast 10 gr za litr. Za każdą sztukę tak zwanej „małpki” producenci będą musieli zapłacić dodatkowy 1 zł.
Skąd wzięły się nowe opłaty?
Nowe zasady mają być z założenia sposobem na ograniczenie spożycia cukru przez społeczeństwo i poprawę zdrowia Polaków. Projekt ustawy zakłada, że środki z podatku cukrowego będą w 98% przekazywane do NFZ i przeznaczane na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej. Natomiast 2% będzie oddane do dyspozycji ministra finansów.
Jakie będą skutki dla producentów i konsumentów?
Skutki nowej ustawy konsumenci z pewnością dostrzegą na swoich paragonach za zakupy. Ceny soków i napojów mogą wzrosnąć nawet o około 1,40 zł za litr napoju. Czy to uchroni Polaków przed spożywaniem nadmiernych ilości cukru? Prawdopodobnie nie. Specjaliści prognozują, że będzie zupełnie odwrotnie. Konsumenci, którzy wcześniej wybierali dosładzany nektar z dużą zawartością soku owocowego, zaczną kupować produkty dużo gorszej jakości, które nie obciążą aż tak ich portfela. A co z producentami? Ustawa może najmocniej uderzyć w małe i średnie krajowe firmy produkujące napoje oraz w branżę zajmującą się uprawą buraka cukrowego.
